شب یلدا

مرسوم است در شب یلدا کتاب حافظ را باز می‌کنند و با نیت کردن فال خود را می‌گیرند. حافظ یکی از یزرگترین شاعران ایرانی است و شعرهای او غزل هستند که به غزلیات حافظ شهرت دارند. او از مهم ترین تأثیرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود. هرساله در مهرماه مراسمی در محل آرامگاه او در شیراز برگزار می‌شود. مطابق تقویم رسمی ایران  روز 20 مهر بزرگ داشت حافظ نامیده شده است.

شب یلدا را شب میلاد خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ هم می‌دانند.

در شب یلدای چه کارهایی انجام بدهیم:

دغدغه‌ی خیلی از تازه عروس‌ها و خانم های کدبانو این است که چه کاری در شب یلدا انجام دهند، شام چه بپزند و یا چه دسرهایی درست بکنند. یکی از رایج ترین دسرها، دسر ژله هندوانه است که درست کردن آن بسیار آسان است.

دسر ژله هندوانه‌ای:

کافیست از سه رنگ ژله استفاده کنین و تو قالب مورد نظرتون به ترتیب رنگ هندوانه، اول پودر قرمز را ریخته و ژله درست کنید و بعد دو ساعت که گرفت رنگ دوم (سفید) را بریزید ئ بعد از دو ساعت از یخچال بیرون آورده و سپس در نهایت پودر سبز رنگ. بعد از دو سعت از قالب بیرون آورده و تزیین کنید.

تزیین پشمک شب یلدا:

پشمک یکی از شیرینی‌های خوشمزه است که علاوه بر طعم دوست‌داشتنی، امکان سفره‌آرایی رو به شما کدبانوها می‌ده.

برای تزیین پشمک به شکل صورت دختر بچه، ابتدا گردی صورت را با کمک از پشمک سفید در ظرف سرومان شکل می‌دهیم. با کمک دست اطراف کار را جمع کرده تا به‌خوبی صورت دخترک شکل بگیرد، بعد از آن موهای دخترک را با پشمکی از رنگ دیگر به هر شکلی که تمایل دارید روی صورت و ‌اطراف صورت شکل دهید.
به‌همین سادگی شکل پایه صورت آماده شد. حالا با استفاده از شکلات چیپسی و آبنبات‌های رنگی اجزای صورت دخترک را کامل می‌کنید. بخش زیادی از موفقیت در درست‌کردن یک فرم زیبا به سلیقه شما در ترکیب رنگ‌ها برمی‌گردد. برای این منظور می‌تونید صورت‌های مختلف طرح رو در اینترنت جست‌وجو کنید و کلی ایده جدید به‌دست بیارید.

شعری از خواجه حافظ شیرازی به مناسبت شب یلدا:

معاشران گره از زلف یار باز کنید
شبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید
حضور خلوت انس است و دوستان جمعند
و ان یکاد بخوانید و در فراز کنید

تاریخچه‌ی شب یلدا:

شب چله، که به عنوان یکی از شب‌های مقدس در ایران باستان بوده و در تقویم ایرانیان باستان در زمان داریوش یکم به ثبت رسیده است. چله و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است. مردم دوران باستان و از جمله اقوام آریایی پی‌بردند که کوتاه‌ترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن روزها به تدریج بلندتر و شب‌ها کوتاهتر، از همین رو آن را شب زایش خورشید (مهر) نامیده و آن را آغاز سال قرار دادند، کریسمس مسیحیان نیز ریشه در همین اعتقاد دارد.
برای گذشتگان تاریکی نماینده اهریمن بوده، پس طولانی‌ترین شب سال برای ایرانیان نحس بود به همین دلیل آریایی‌ها آتش روشن می‌کردند، تا از اهریمن در امان باشند و دور هم جمع شده و شب را با خوردن، شادی و پایکوبی می‌گذراندند و در سفره‌های خود هرآنچه که نگهداری شده بود از جمله میوه‌های خشک قرار می‌دادند.

دو روایت از شب یلدا:

اولین روایت اینکه در این شب مهر، میترا (میترا معنی دوستی و خورشید می‌دهد و از ایزدگان زرتشتیان است.) به جهان بازمی‌گردد. دوم اینکه در شب یلدا، پیامبری در شب یلدا زاده می‌شود و او را دو دولفین از آب بیرون می‌آورند، چون در آئین مهر، آب با ارزش بوده است.

سفره‌ی شب یلدا:

سفره شب چله، میَزد نام داشت و شامل میوه‌های تر و خشک، آجیل (به زبان زرتشتیان لُرک) به افتخار جشن مهر برپا می‌شده.
ایرانی‌ها امروزه با تنقلات و آجیل و میوهای فصل، غیر فصل مثل هندوانه و دسرهای خوشمزه و تزئین های ژله سفره‌ی شب یلدای خود را زیبا تر می‌کنند.

در بعضی از نقاط کشور و پیرو بعضی سنت‌ها در شب یلدا، برای تازه عروس هدایایی به اسم شب یلدایی می‌برند. این هدایا بسته به هر شهر و فرهنگ متفاوت است. بعضی از افراد آجیل و میوه و هندوانه شب یلدا رو با تزیین‌های زیبا به خانه تازه عروس می‌برند بعضی نیز با هدایای گران قیمت، طلا و پول از نو عروس را خوشحال می‌کنند.

کرسی شب یلدا:

در زمان‌های نه چندان دور یکی از نشانه‌های آمدن فصل سرما و جمع شدن خانواده‌ها دور هم کرسی بود. کرسی به شکل‌های مختلفی درست می‌شود که هم می‌توان از چراغ نفتی، لامپ، ذغال یا المنت‌هایی استفاده کرد. هم‌چنین از یک میز چوبی هم تشکیل شده که وسیله‌ی گرمایشی زیر میز قرار گرفته و روی میز یک لحاف می‌اندازند و در هوای سرد از کرسی استفاده می‌کنند تا گرم شوند. اصولا پایه‌های میز چوبی از پایه‌های یک میز عادی کمی کوتاه‌تر است تا موقع نشستن روی زمین به راحتی بتوان از سطح رویی کرسی استفاده کرد. کرسی یکی از اجزای ثابت دورهمی‌های یلدا در طولانی‌ترین شب سال بود هم‌چنین از کرسی در عید نوروز هم استفاده می‌کردند. امروزه استفاده‌ی کرسی دوباره رایج شده و وسیله‌ی گرمایشی بسیار مناسبی هم است. افراد دور کرسی می‌نشستند و لحاف را روی پای خود می‌انداختند. اصولا روی سطح کرسی هم یک فرش بافته‌شده یا قالیچه هم می‌انداختند تا روی کرسی وقتی موادغذایی قرار می‌گیرد، کثیف نشود. وقتی پای شما زیر کرسی قرار بگیرد مدت زمان زیادی طول نمی‌کشد تا شما خوابتان ببرد. دلیلش این است که قوه‌ی مدبره‌ی انسان گرما را احساس کرده و به بدن دستور خواب را می‌دهد و فرد وقتی بخوابد پایش زیر کرسی قرار می‌گیرد و ریه‌اش بیرون است. هر جانداری وقتی زمستان برسد به خواب زمستانی می‌رود و از نو برای تابستان ساخته می‌شود. برای انسان هم این موقعیت را در زمستان درست کردند. در قدیم اتاقی که در آن کرسی قرار داشت به شدت گرم بود و در یا پنجره‌ی آن اتاق را باز می‌گذاشتند و شما زیر کرسی بودید و برف می‌آمد و شما خواب بودید و مغز شما دستور خواب و بازسازی مجدد شما را به اجزای بدنتان ارسال می‌کرد. کرسی امروزه هم دوباره به روی کار آمده است. شما انواع کرسی‌هی آماده که در بازار فروخته می‌شود را می‌توانید تهیه کنید و یک شب و دورهمی به یاد ماندنی در کنار عزیزانتان درست کنید ولی پیشنهاد من به شما این است که درست کردن کرسی را حداقل یک بار خودتان تجربه کنید.

دانلود آهنگ معروف شب یلدا:

بریده ای از متن آهنگ شب طولانی علی مولایی

───┤ ♩♬♫♪♭ ├───
آخ! تو شبِ یلدای منی!●♪♫
دیوونه ی دوست داشتنی!●♪♫
لبای تو رنگِ اناره وُ●♪♫
هندونه شیرینیش کم یاره؛ پیشِ بوسه های تو!●♪♫
که غم نداره… غم نداره… غم نداره…●♪♫
آخ! تو شبِ یلدای منی!●♪♫

گردآوری:

https://blog.okala.com/yalda-night/