موتورخانه قلب تاسیسات مکانیکی یک ساختمان است و وظایف حیاتی را بر عهده دارد، از جمله گرمایش، سرمایش، تهویه مطبوع و تولید آب گرم مصرفی. در این بخش به طور ساده و با استفاده از شکل، به نحوه عملکرد موتورخانه میپردازیم.
۱. گرمایش:
در فصل زمستان، موتورخانه با استفاده از دیگ (بویلر) و مشعل، آب را گرم میکند. گرمای حاصل از احتراق سوخت در مشعل، به آب داخل دیگ منتقل میشود. آب گرم شده از طریق لولهها به رادیاتورها یا فن کویلهای داخل واحدهای آپارتمانی منتقل میشود. گرمای آب باعث گرم شدن رادیاتورها یا فن کویلها میشود و در نهایت، گرمای این سطوح به فضای داخلی واحدها منتقل شده و آنها را گرم میکند.
۲. سرمایش(در برخی از موتورخانهها):
در فصل تابستان، موتورخانه با استفاده از چیلر، آب را خنک میکند. چیلر از طریق سیکل تبرید، گرمای آب را جذب میکند و آن را به محیط بیرون منتقل میکند. آب خنک شده از طریق لولهها به فن کویلهای داخل واحدهای آپارتمانی منتقل میشود. هوای گرم داخل واحدها از روی فن کویلها عبور میکند و خنک میشود. هوای خنک شده به داخل واحدها برگردانده میشود و آنها را خنک میکند.
۳. تهویه مطبوع:
موتورخانه با استفاده از فن، هوای تازه را به داخل ساختمان میدمد و هوای آلوده را از ساختمان خارج میکند. این کار باعث تهویه مطبوع هوای داخل ساختمان و ایجاد فضایی سالم و دلنشین میشود.
۴. تولید آب گرم مصرفی:
موتورخانه با استفاده از مخزن آب گرم، آب گرم مورد نیاز برای مصارف بهداشتی و شستشو را تامین میکند. آب سرد شهری وارد مخزن شده و توسط مشعل یا دیگ گرم میشود. آب گرم شده در مخزن ذخیره شده و در صورت نیاز، به واحدهای آپارتمانی منتقل میشود.
نقش اجزای اصلی موتورخانه:
دیگ (بویلر): وظیفه گرم کردن آب را بر عهده دارد.
مشعل: وظیفه احتراق سوخت و تولید گرما را بر عهده دارد.
چیلر: وظیفه خنک کردن آب را بر عهده دارد.
پمپ: وظیفه جابجا کردن آب و سایر سیالات را در سیستم بر عهده دارد.
مخزن: وظیفه ذخیره سازی آب گرم یا سرد را بر عهده دارد.
لوله کشی: وظیفه انتقال آب، گرمایش، سرمایش و سایر سیالات در سیستم را بر عهده دارد.
سیستم های کنترلی: وظیفه کنترل و تنظیم عملکرد تجهیزات موتورخانه را بر عهده دارند.
با درک این موارد می توانید به طور کلی با نحوه عملکرد موتورخانه آشنا شوید و اهمیت سرویس و نگهداری منظم آن را درک کنید.
عملکرد صحیح و بیوقفه موتورخانه برای آسایش و رفاه ساکنین ساختمان ضروری است. به همین دلیل، سرویس و نگهداری منظم موتورخانه از اهمیت بالایی برخوردار است.
سرویس های مورد نیاز هر یک از اجزای موتورخانه
هر یک از اجزای موتورخانه به سرویس و نگهداری دورهای با توجه به نوع و کارکرد خود نیاز دارند. در زیر به طور خلاصه به برخی از این سرویس ها اشاره میکنیم:
بویلر:
*بازرسی مشعل: بررسی و تنظیم مشعل برای احتراق کامل و بهینه
*رسوب زدایی: شستشوی دیگ بخار برای از بین بردن رسوبات و افزایش کارایی
*بازرسی و تعویض فیلترها: تعویض فیلترهای آب و هوا برای عملکرد صحیح بویلر
*عیب یابی و تعمیرات: بررسی و رفع عیوب احتمالی بویلر
چیلر:
*شارژ گاز: بررسی و در صورت نیاز شارژ گاز مبرد
بازرسی و تمیز کردن کندانسور: تمیز کردن کویل های کندانسور برای افزایش راندمان خنک سازی
بررسی و تعویض فیلترها: تعویض فیلترهای هوا و روغن برای عملکرد صحیح چیلر
عیب یابی و تعمیرات: بررسی و رفع عیوب احتمالی چیلر
پمپ ها:
بررسی و تنظیم فشار: تنظیم فشار آب در سیستم
عیب یابی و تعویض قطعات: بررسی و در صورت نیاز تعویض قطعات فرسوده
گریس کاری: گریس کاری یاتاقان ها برای روانکاری و جلوگیری از اصطکاک
مخازن:
بازرسی و تمیزکاری: تخلیه و شستشوی مخازن برای جلوگیری از رشد جرم و باکتری
بررسی و تعمیر عایق: بررسی و در صورت نیاز تعمیر عایق مخازن برای جلوگیری از هدر رفتن گرما یا سرما
عیب یابی و تعمیرات: بررسی و رفع عیوب احتمالی مخازن
لوله کشی:
بازرسی و عایق بندی: بررسی لوله ها برای نشتی و عایق بندی آنها برای جلوگیری از هدر رفتن گرما یا سرما
رسوب زدایی: شستشوی لوله ها برای از بین بردن رسوبات و افزایش جریان آب
عیب یابی و تعمیرات: بررسی و رفع عیوب احتمالی لوله کشی
سیستم های کنترلی:
کالیبراسیون: کالیبره کردن سنسورها و تجهیزات کنترلی برای عملکرد دقیق
بررسی و تعویض قطعات: بررسی و در صورت نیاز تعویض قطعات فرسوده
عیب یابی و تعمیرات: بررسی و رفع عیوب احتمالی سیستم های کنترلی
چک لیست سرویس موتورخانه:
برای اطمینان از عملکرد صحیح موتورخانه، تهیه یک چک لیست و انجام سرویس های دوره ای مطابق با آن. این چک لیست می تواند شامل موارد زیر باشد:
تاریخ و زمان انجام سرویس
نام و نوع تجهیزات
اقدامات انجام شده
مشاهدات و یافته ها
قدامات بعدی
با انجام سرویس های منظم و دوره ای موتورخانه می توان از بروز مشکلات و خرابی های ناگهانی جلوگیری کرد و عمر مفید تجهیزات را افزایش داد.
مهم:
* سرویس موتورخانه باید توسط افراد متخصص و مجرب انجام شود.
* در هنگام انجام سرویس موتورخانه، نکات ایمنی را رعایت کنید.
* سوابق سرویس موتورخانه را به دقت نگهداری کنید.
با انجام این اقدامات می توانید از عملکرد صحیح و بی وقفه موتورخانه و آسایش و رفاه ساکنین ساختمان خود اطمینان حاصل کنید.